Pytania od 1 do 12 i rozprawka. Konteksty, teza, klucz oceniania"Dziady" i rozprawka na maturze podstawowej z polskiego 06.05.2019 r.Matura 2019 język polski. Za nami pierwsza część maturalnych zmagań - uczniowie najpierw rozwiązali zadania z języka polskiego, na poziomie podstawowym. Każdy z utworów literackich posiada swoje wątki oraz problematykę. Wiele z nich zostaje zapomniana, a ich przesłania nie można wykorzystać w następnych epokach, często nie wnoszą również niczego do historii literatury. Obok nich napisane zostały oczywiście również teksty mistrzowskie na zawsze zapisujące się na zawsze. Do takich utworów zdecydowanie należy „Zbrodnia i kara" Fiodora Dostojewskiego, która ma wymowę niezwykle uniwersalną i ponadczasową. Lektura zawiera refleksje na temat odwiecznych motywów, problemów towarzyszących człowiekowi, występku, odpowiedzialności i kary, przez co nie traci aktualności. Pisarz podejmuje również tematy takie jak słabość człowieka, szerzenie się patologii wśród najuboższej warstwy społecznej, egzystencja w społeczeństwie, niedorzeczność podziału ludzi na tych „niezwykłych" i „zwykły", przedstawiając je z niesamowitą precyzją szczegółu i dbałością o psychologiczną warstwę. Autor wprowadził typ bohatera, o skomplikowanej osobowości, borykającego się między prawdami rozumu a wiary, 23-letniego Rodiona Raskolnikowa, byłego studenta prawa, wrażliwego mordercę, który w trakcie książki przechodzi swoistą przemianę. Z człowieka uważającego zabójstwo starej lichwiarki za czyn moralnie usprawiedliwiony, z powodu usunięcia ze społeczeństwa osoby żerującej na krzywdzie innych, do postaci rozumiejącej swoje błędy i odrodzonej moralnie. Na przykładzie losów głównego bohatera ukazał proces rodzenia się zbrodni w umyśle przeciętnego człowieka oraz jej ewolucję z teorii do praktyki. Wnikliwość, z jaką Dostojewski przedstawił psychikę człowieka przekonanego o swej wyjątkowości oraz dającego sobie prawo do eliminacji „zwykłych" jednostek jest porażająca. Monologi wewnętrzne głównego bohatera ukazują złożoność jego charakteru oraz motywacji, stojących za zamordowaniem dwóch osób. Osobowość Rodiona nie jest łatwa do zdefiniowania, zło zbrodni przekształca się w dobro – pomoc biednej Soni i jej rodzinie, zrabowane pieniądze leżą nietknięte, początkowa zatwardziałość rodzi bolesne rozdarcia we wrażliwej osobowości bohatera, co bardzo zachęca bohatera do coraz to dalszego poznawania jego dalszej historii. Kolejnym wątkiem, podjętym przez pisarza jest uzdrawiająca moc miłości, która obecna jest przecież w życiu każdego człowieka. W książce dzieli się na dwa rodzaje, miłość romantyczną oraz człowieka z Bogiem. Pierwsza ukazana jest na przykładzie Rodiona i Soni, nastoletniej prostytutki, głęboko wierzącej chrześcijanki , która, kiedy dowiedziała się o zbrodni, nie odrzuciła go, a jedynie uznała za osobę skrzywdzoną. Choć na początku łączy ich tylko podobieństwo losów oraz charakterów, kolejne rozmowy i spotkania kształtują ich przyjaźń. Miłość zakwita w pełni w dosyć oryginalnych okolicznościach, w czasie pobytu na Syberii, na którą dziewczyna wyrusza razem ze skazanym Raskolnikowem. To właśnie w tym zimnym i niekojarzącym się w ogóle z zakochaniem miejscu Rodion uświadamia sobie siłę uczucia do Soni oraz odnajduje w sobie uwielbienie i oddanie dla Boga. Oba rodzaje miłości pomagają mu pogodzić się z popełnioną zbrodnią i zrozumieć swój błąd. „Zbrodnia i kara" przedstawia także temat rodziny. W powieści mamy opisane dwa przykłady tych komórek, w obu przypadkach więzi łączące członków są tak silne, że w imię miłości dla rodziny i chęci otoczenia jej opieką główni bohaterowie poświęcają swoje życie. Jedną z motywacji Raskolnikowa, przemawiającą za zabiciem starej lichwiarki była chęć zapewnienia matce i siostrze spokojnego życia, zaś impulsem do wyjścia Soni na ulicę – głód jej młodszego rodzeństwa. Dostojewski ukazał, że w imię miłości do rodziny ludzie są zdolni do największych poświęceń. Powieść wielkiego Rosjanina mówi, więc jednak nie tylko o tym, że każdy w każdym z nas drzemie zbrodniarki potencjał, ale również o tym, że nawet z najniższego upadku jesteśmy w stanie się podnieść. Można więc powiedzieć, że „Zbrodnia i kara" to także powieść o ludzkiej niezłomności i sile charakteru. „Zbrodnia i kara" Fiodora Dostojewskiego to powieść ponadczasowa, podejmująca uniwersalne problemy, aktualne tak samo z perspektywy społeczeństwa dziewiętnastowiecznego, jak i tego współczesnego. -569 słów W związku z tym może on popełnić morderstwo i nie odczuwać wyrzutów sumienia oraz uniknąć kary - jest przecież człowiekiem innym, specjalnym. To właśnie w zbrodni Raskolnikowa rozgrywa się ostateczny konflikt dobra ze złem. Morderstwo jest bowiem moralnie niewłaściwe, złe i powinno zostać niezwłocznie ukarane. Marcelina Jedną ze słabości głównej postaci powieści, Rodiona Raskolnikowa, była chaotyczność działań popełnionej zbrodni. Sądził, że należy do grupy nadludzi, którzy mogą decydować o czyimś życiu. Bardzo się zdziwił, kiedy okazało się być inaczej. To sprawiło, że przemyślany plan Rodiona nagle całkowicie się rozsypał. Przestał myśleć racjonalnie, a wyrzuty sumienia nie dawały mu spokoju. Swoimi działanami zwracał na siebie uwagę jako podejrzanego. Był pewien, że wszyscy już wiedzą kto jest winny zabójstwa lichwiarki i jej siostry. Jednakże tak naprawdę nikt nie połączyłby tego czynu z Raskolnikowem gdyby sam nie zaczął sprowadzać tropu na siebie. To sprawiło, że Porfiremu nie było trudno odkryć winowajcę. Zwłaszcza biorąc po uwagę przebiegłość i spryt detektywa w zadawanych pytaniach. Mówiąc o Raskolnikowie od razu przychodzi na myśl Makbet, główna postać tragedii Shakespeare’a. On również uważał się za wybitnego człowieka, zaplanował zbrodnię, a świadków zabił. Był pewien, że uniknie wyrzutów sumienia, ale pomylił się. Bardzo cierpiał po morderstwie jednkaże on nie miał okazji odkupić swoich win tak jak Rodion. Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje. Ustawienia cookieAkeptujUstawienia cookie i polityka prywatności Jakiekolwiek rozważania na powyższy temat nie mogą się rzecz jasna odbyć bez analizy Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego. Popełnione przez Raskolnikowa podwójne zabójstwo i jego konsekwencje oddają chrześcijańskie rozumienie tytułowych pojęć. Sam Rodion morduje, dopisując do tego ideologię będącą uproszczoną wersję
William Szekspir Makbet Makbet dochodzi do przekonania, że jest najlepszym z żołnierzy Dunkana. Marzy o zaszczytach i bogactwie. Wkrótce po wysłuchaniu przepowiedni czarownic zaczyna myśleć o zamordowaniu króla. Namawia go do tego jego żona. Makbet nie może podjąć decyzji: pragnie korony, ale nie chce zabić Dunkana. Ostatecznie Lady Makbet przekonuje go, podaje środek nasenny strażnikom, a mężczyzna zabija władcę. Po dokonaniu zbrodni w Makbecie budzą się wyrzuty sumienia, jest przerażony, natomiast jego żona uważa, że jak tylko zmyją krew wodą, zapomną o popełnionym czynie. Zamordowani zostają również strażnicy, więc zdemaskowanie sprawcy jest utrudnione. Mimo to Makbet obawia się, że zbrodnia może zostać wykryta, zostają więc zabici: Banko, Lady Makduf i jej syn. Utwór pokazuje konsekwencje morderstwa – zmiany w relacjach między ludźmi, ciągłe rozpamiętywanie, obłęd. Dowodzi też, że za zabójstwo wymierzana jest surowa kara, której nie da się uniknąć. Adam Mickiewicz Lilie Żona zdradziła męża i z obawy, że on się o tym dowie, zabiła go. Następnie zakopała ciało na łące. Siała lilie na grobie, śpiewając zaklęcia. Swoją tajemnicę powierzyła jedynie pustelnikowi, nawet bracia zmarłego nie wiedzieli, że kobieta dokonała morderstwa. Gdy nie udało im się odnaleźć brata, postanowili, że jeden z nich ożeni się z wdową. Doprowadziło to do kłótni i zbezczeszczenia pamięci o zmarłym – mężczyźni rwali kwiaty z grobu brata. Ukazała się zjawa zamordowanego człowieka – cerkiew, w której przebywali bracia i żona, zapadła się. Utwór swoją treścią realizuje podstawowe założenia ballady: nastrój grozy, ukaranie zbrodniarza („Nie masz zbrodni bez kary”), fantastyka, ludowość. Juliusz Słowacki Balladyna Balladyna to zbrodnicza postać. Przyczyniła się do śmierci wielu osób. Uśmiercenie Aliny wiązało się z konkursem zorganizowanym przez Kirkora. Jego żoną miała zostać ta z sióstr, która jako pierwsza przyniesie kosz pełen malin. Z tego zadania lepiej wywiązała się Alina, jednak Balladyna bardzo chciała zostać wybranką Kirkora. Jako osoba przebiegła i zazdrosna nie zawahała się zabić swojej siostry. Po tym wydarzeniu na jej twarzy pojawiło się niezmywalne czerwone znamię. Ta zbrodnia pociągnęła za sobą kolejne (otrucie wspólnika, przyczynienie się do śmierci męża, kochanka, matki) – dziewczyna dążyła do uzyskania jak największej władzy, nie liczyła się z innymi, dokonywała okrutnych czynów. Słowacki w ten sposób obnażył psychikę ludzką, pokazał, że gdy człowiek raz postąpi źle, to zrobi to po raz kolejny, bo jedna zbrodnia pociąga za sobą kolejną. Jednocześnie można zaobserwować, że do władzy trudno jest dojść w sposób sprawiedliwy, często wymaga ona ofiar. Fiodor Dostojewski Zbrodnia i kara Raskolnikow zabił starą lichwiarkę, Alonę Iwanownę i jej siostrę – Lizawietę. Pozornie nie miał żadnych wyrzutów sumienia. Jego zbrodnia była dokładnie zaplanowana, ale nie wszystko poszło zgodnie z planem. Raskolnikow zachował jednak zimną krew i zamordował kobiety z wielkim okrucieństwem: zadawał im ciosy siekierą. Mężczyzna uwierzył, że może być nadczłowiekiem, jednostką wybitną. Ideologia Raskolnikowa ma związek z filozofią Fryderyka Nietzschego. Pisał on o nadczłowieku w dziele Tako rzecze Zaratustra. Poglądy bohatera były pełne agresji – uważał, że niektórzy ludzie to pasożyty społeczne, stojące niżej w hierarchii. Alona została zabita, ponieważ jej istnienie było niepotrzebne, a nawet szkodziło – Raskolnikow uważał ją za niższą formę bytu. Morderstwo przyczyniło się do obłędu Raskolnikowa. Okazało się, że taka filozofia nie ma sensu, stąd też płynie wniosek, że ludziom nie wolno zabijać innych. Powieść obnaża psychikę ludzką – Dostojewski przed napisaniem książki wczytywał się w kroniki policyjne, dowiadywał się o motywacjach zbrodni. John Steinbeck Myszy i ludzie Przedstawiona zostaje historia dwóch przyjaciół: George’a i Lenny’ego. Drugi z nich jest niedorozwinięty umysłowo, co wpędza ich często w tarapaty. Nie mogą znaleźć dla siebie miejsca, często bezskutecznie szukają pracy. W końcu przybywają na farmę, w której znajdują zatrudnienie, zyskują sympatię robotników i początkowo wszystko dobrze się układa. Lenny jest naiwny, wierzy w realizację swoich marzeń – ukazuje to jego bezbronność. Jednak jednocześnie jest bardzo silnym mężczyzną – jednym uściskiem zabija myszy, szczeniaka, a w końcu niechcący morduje kobietę. Nie są to czyny popełnione z premedytacją, jednak mają konsekwencje takie same, jak okrutne zabójstwo. George zdaje sobie sprawę, że tak będzie już zawsze, postanawia zastrzelić przyjaciela, żeby zaoszczędzić mu wiecznych upokorzeń, a sobie nieustających problemów. Myszy i ludzie pokazują postać człowieka, który staje przed trudnym wyborem. Zabójstwa zaprezentowane w książce nie są pełnymi nienawiści czynami (te popełnione przez Lenny’ego trudno nazwać zabójstwami, ponieważ nie są świadome). Inne przykłady literackie: Biblia (zabicie Abla przez Kaina)Mitologia grecka (Edyp dopuszczający się ojcobójstwa)Homer Odyseja (zabicie zalotników Penelopy przed Odyseusza)William Szekspir Hamlet (zbrodnia popełniona przez Klaudiusza)George Byron Giaur (zamordowanie Leili, zabicie Hassana przez Giaura)Adam Mickiewicz Pan Tadeusz (Jacek Soplica – zabójca Horeszki)Juliusz Słowacki Kordian (próba zabójstwa cara), Arab (satysfakcja płynąca z unieszczęśliwiania innych mordowania)Stanisław Ignacy Witkiewicz Szewcy (zabójstwo dokonane na Sajetanie)Erich Maria Remarque Łuk triumfalny (zabicie oprawcy)
Rozmyślanie Raskolnikowa o popełnieniu zbrodni. - przedstawienie postaci głównego bohatera - przybycie Raskolnikowa do Alony Iwanownej w celu oddania zastawu (jest to pamiątka rodzinna: srebrny zegarek po ojcu)Raskolnikow jest autorem artykułu „O zbrodni", w którym wyjaśnia, że wybitna jednostka ma prawo popełnić zbrodnię w imię
Rozważ temat, odwołując się do załączonego fragmentu i całej powieści „Zbrodnia i kara” Fiodora Dostojeskiego. Powieść Fiodora Dostojewskiego pt. „Zbrodnia i kara” to dzieło literackie przepełnione rozważaniami głównego bohatera nad sensem ludzkiego życia.
. 471 605 645 769 333 346 182 368

rozprawka maturalna ze zbrodni i kary